Cách khôi phục dữ liệu trên điện thoại: Hướng dẫn chi tiết các bước và giải pháp hiệu quả

Mất dữ liệu trên điện thoại có thể là một “cơn ác mộng” đối với bất kỳ ai. Đó có thể là những bức ảnh kỷ niệm vô giá, những tin nhắn quan trọng, danh bạ của đối tác hay những tài liệu làm việc “sống còn”. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, dữ liệu đã mất vẫn có thể được “tìm lại” nếu bạn hành động nhanh chóng và đúng cách. Hãy cùng mình khám phá những phương pháp khôi phục dữ liệu hiệu quả nhất trên điện thoại Android và iOS nhé!

Tại sao dữ liệu đã xóa vẫn có thể khôi phục được?

Trước khi đi sâu vào các phương pháp khôi phục, chúng ta hãy cùng nhau hiểu một chút về “cơ chế” hoạt động của việc xóa dữ liệu trên điện thoại nhé. Khi bạn xóa một tệp tin (ví dụ như ảnh, video, tài liệu), hệ điều hành thường không thực sự “xóa sạch” nó ngay lập tức khỏi bộ nhớ. Thay vào đó, hệ thống chỉ đánh dấu phần bộ nhớ đó là “có thể ghi đè” và ẩn tệp tin đó đi. Cho đến khi dữ liệu mới được ghi vào vùng nhớ đó, tệp tin cũ vẫn còn “ẩn mình” ở đâu đó và có khả năng được khôi phục. Đây chính là “ánh sáng cuối đường hầm” cho những ai lỡ tay xóa nhầm đó!

Các phương pháp khôi phục dữ liệu trên điện thoại Android

Đối với điện thoại Android, có một vài phương pháp bạn có thể thử để khôi phục dữ liệu đã mất, tùy thuộc vào tình huống và việc bạn đã chuẩn bị trước hay chưa:

1. Khôi phục từ Thùng rác (Recycle Bin) hoặc Album đã xóa gần đây

• Cách thực hiện: Một số ứng dụng quản lý ảnh (ví dụ: Google Photos, ứng dụng Album mặc định của Samsung, Xiaomi…) thường có tính năng “Thùng rác” hoặc “Đã xóa gần đây”, nơi lưu trữ tạm thời các ảnh và video đã xóa trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 30 ngày). Bạn hãy mở ứng dụng quản lý ảnh của mình và tìm kiếm các thư mục này để kiểm tra xem dữ liệu của mình có còn ở đó không nhé.
• Ví dụ thực tế: Mình đã từng lỡ tay xóa một vài bức ảnh trong Google Photos, nhưng may mắn là chúng vẫn còn nằm trong thư mục “Thùng rác”. Mình chỉ cần chọn và khôi phục lại là xong, nhanh gọn lẹ luôn!

2. Khôi phục từ bản sao lưu trên Google Drive

• Điều kiện: Phương pháp này chỉ hiệu quả nếu bạn đã bật tính năng sao lưu dữ liệu lên Google Drive trước khi dữ liệu bị mất. Thông thường, điện thoại Android sẽ tự động sao lưu dữ liệu (bao gồm ứng dụng, ảnh, video, tin nhắn SMS, nhật ký cuộc gọi, cài đặt thiết bị…) lên tài khoản Google của bạn khi có kết nối Wi-Fi.
• Cách thực hiện:
  1. Kiểm tra bản sao lưu: Vào Cài đặt > Google > Sao lưu (hoặc Sao lưu & khôi phục). Bạn sẽ thấy thông tin về thời điểm sao lưu gần nhất.
  2. Khôi phục khi thiết lập lại điện thoại: Cách đơn giản nhất để khôi phục từ bản sao lưu Google Drive là thiết lập lại điện thoại về trạng thái ban đầu (Factory Reset). Trong quá trình thiết lập lại, điện thoại sẽ hỏi bạn có muốn khôi phục dữ liệu từ bản sao lưu hay không. Hãy chọn tài khoản Google của bạn và chọn bản sao lưu phù hợp để khôi phục.
• Lưu ý quan trọng: Việc thiết lập lại điện thoại sẽ xóa tất cả dữ liệu hiện có trên máy, vì vậy hãy đảm bảo bạn đã cân nhắc kỹ trước khi thực hiện.

3. Khôi phục tin nhắn SMS và nhật ký cuộc gọi từ Google Drive

• Cách thực hiện: Tương tự như khôi phục toàn bộ dữ liệu, bạn có thể khôi phục riêng tin nhắn SMS và nhật ký cuộc gọi từ bản sao lưu Google Drive trong quá trình thiết lập lại điện thoại.

4. Sử dụng phần mềm khôi phục dữ liệu của bên thứ ba trên máy tính

• Điều kiện: Phương pháp này có thể khôi phục được dữ liệu đã bị xóa vĩnh viễn (không còn trong Thùng rác và chưa bị ghi đè). Bạn cần kết nối điện thoại Android với máy tính và sử dụng phần mềm chuyên dụng.
• Một số phần mềm gợi ý: Dr.Fone – Data Recovery (Android), EaseUS MobiSaver for Android, Tenorshare UltData for Android…
• Cách thực hiện (ví dụ với Dr.Fone):
  1. Tải và cài đặt phần mềm Dr.Fone trên máy tính.
  2. Kết nối điện thoại Android với máy tính qua cáp USB và bật chế độ gỡ lỗi USB (USB Debugging) trên điện thoại (thường nằm trong phần “Tùy chọn nhà phát triển”).
  3. Mở phần mềm Dr.Fone và chọn “Data Recovery”.
  4. Chọn loại dữ liệu bạn muốn khôi phục (ví dụ: Ảnh, Video, Danh bạ, Tin nhắn…).
  5. Phần mềm sẽ quét điện thoại của bạn để tìm kiếm dữ liệu đã mất.
  6. Xem trước các tệp tin có thể khôi phục và chọn những tệp bạn cần, sau đó nhấn “Recover”.
• Lưu ý quan trọng: Tỷ lệ thành công của phương pháp này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm thời gian kể từ khi dữ liệu bị xóa, mức độ sử dụng điện thoại sau đó và chất lượng của phần mềm. Hãy thử nghiệm các phần mềm khác nhau để tìm ra giải pháp tốt nhất cho bạn. Mình đã từng thử một vài phần mềm và thấy rằng việc quét càng sớm sau khi xóa thì khả năng khôi phục càng cao.

5. Liên hệ trung tâm cứu dữ liệu chuyên nghiệp

• Khi nào nên sử dụng: Nếu dữ liệu của bạn cực kỳ quan trọng và các phương pháp trên đều không thành công, bạn có thể tìm đến các trung tâm cứu dữ liệu chuyên nghiệp. Họ có các thiết bị và kỹ thuật tiên tiến hơn để cố gắng khôi phục dữ liệu từ bộ nhớ trong bị lỗi hoặc bị ghi đè một phần.
• Lưu ý: Chi phí cho dịch vụ này thường khá cao và tỷ lệ thành công cũng không được đảm bảo 100%.

Các phương pháp khôi phục dữ liệu trên điện thoại iPhone (iOS)

Đối với iPhone, quy trình khôi phục dữ liệu có một chút khác biệt do tính bảo mật cao của hệ điều hành iOS:

1. Khôi phục từ Album “Đã xóa gần đây”

• Cách thực hiện: Tương tự như trên Android, ứng dụng Photos trên iPhone cũng có một album “Đã xóa gần đây” lưu trữ các ảnh và video đã xóa trong vòng 30 ngày.¹ Bạn hãy mở ứng dụng Photos, chọn Album và tìm đến thư mục “Đã xóa gần đây” để kiểm tra.

2. Khôi phục từ bản sao lưu iCloud

• Điều kiện: Phương pháp này chỉ hiệu quả nếu bạn đã bật tính năng sao lưu iCloud trước khi dữ liệu bị mất. iPhone thường tự động sao lưu dữ liệu (bao gồm Ảnh, Tin nhắn, Danh bạ, Ghi chú, Cài đặt ứng dụng…) lên iCloud khi điện thoại được kết nối Wi-Fi và đang sạc.
• Cách thực hiện:
  1. Kiểm tra bản sao lưu: Vào Cài đặt > [Tên của bạn] > iCloud > Quản lý dung lượng > Bản sao lưu. Bạn sẽ thấy danh sách các bản sao lưu và thời điểm sao lưu gần nhất.
  2. Khôi phục khi thiết lập lại iPhone: Tương tự như Android, cách đơn giản nhất để khôi phục từ bản sao lưu iCloud là thiết lập lại iPhone về trạng thái ban đầu (Settings > General > Transfer or Reset iPhone > Erase All Content and Settings).² Trong quá trình thiết lập lại, iPhone sẽ hỏi bạn có muốn khôi phục từ bản sao lưu iCloud hay không. Hãy chọn bản sao lưu phù hợp để khôi phục.
• Lưu ý quan trọng: Việc thiết lập lại iPhone sẽ xóa tất cả dữ liệu hiện có trên máy, vì vậy hãy đảm bảo bạn đã cân nhắc kỹ trước khi thực hiện.

3. Khôi phục từ bản sao lưu trên iTunes/Finder (trên máy tính)

• Điều kiện: Phương pháp này áp dụng nếu bạn đã từng sao lưu iPhone của mình vào máy tính bằng iTunes (trên macOS Mojave trở xuống hoặc Windows) hoặc Finder (trên macOS Catalina trở lên).
• Cách thực hiện:
  1. Kết nối iPhone với máy tính mà bạn đã sử dụng để sao lưu trước đó.
  2. Mở iTunes (hoặc Finder).
  3. Chọn biểu tượng iPhone khi nó xuất hiện.
  4. Chọn “Khôi phục bản sao lưu…” (Restore Backup…).
  5. Chọn bản sao lưu phù hợp từ danh sách và làm theo hướng dẫn trên màn hình.
• Lưu ý: Quá trình khôi phục sẽ ghi đè dữ liệu hiện có trên iPhone bằng dữ liệu từ bản sao lưu.

4. Sử dụng phần mềm khôi phục dữ liệu của bên thứ ba cho iOS

• Điều kiện: Tương tự như Android, có một số phần mềm của bên thứ ba tuyên bố có thể khôi phục dữ liệu đã xóa trực tiếp từ iPhone (ngay cả khi không có bản sao lưu).
• Một số phần mềm gợi ý: Dr.Fone – Data Recovery (iOS), EaseUS MobiSaver for iOS, Tenorshare UltData for iOS…
• Lưu ý: Tỷ lệ thành công của các phần mềm này thường không cao và bạn nên cẩn trọng khi sử dụng, lựa chọn những phần mềm uy tín.

5. Liên hệ trung tâm cứu dữ liệu chuyên nghiệp (tương tự như Android)

Những lời khuyên “vàng” để tránh mất dữ liệu về sau

“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, dưới đây là một vài lời khuyên chân thành từ mình để giúp bạn tránh khỏi “nỗi đau” mất dữ liệu trong tương lai:

• Sao lưu dữ liệu thường xuyên: Hãy tạo thói quen sao lưu dữ liệu quan trọng trên điện thoại của bạn định kỳ lên các dịch vụ đám mây (Google Drive, iCloud, Dropbox…) hoặc máy tính cá nhân.
• Bật tính năng tự động sao lưu: Hầu hết các hệ điều hành đều có tính năng tự động sao lưu, hãy kích hoạt nó để dữ liệu của bạn luôn được bảo vệ.
• Cẩn thận khi xóa dữ liệu: Hãy luôn kiểm tra kỹ trước khi xóa bất kỳ tệp tin hoặc ứng dụng nào.
• Sử dụng các ứng dụng quản lý dữ liệu an toàn: Chọn các ứng dụng có uy tín và được đánh giá cao để quản lý dữ liệu của bạn.

Lời kết: Hy vọng “ánh sáng cuối đường hầm” sẽ đến với bạn!

Mất dữ liệu là một trải nghiệm không hề dễ chịu, nhưng hy vọng rằng với những phương pháp mà mình đã chia sẻ, bạn sẽ có thể khôi phục được những dữ liệu quan trọng của mình. Hãy nhớ rằng, hành động càng nhanh chóng thì cơ hội thành công càng cao. Và quan trọng nhất, hãy tạo thói quen sao lưu dữ liệu thường xuyên để bảo vệ những “tài sản số” quý giá của bạn nhé! Chúc bạn may mắn và “tìm lại” được những gì đã mất! Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác, đừng ngần ngại hỏi mình nha!